Dinasyddiaeth Glasurol - Safon Uwch

Mae Diwylliant Clasurol yn bwnc amrywiol sy’n cynnwys: hanes, llenyddiaeth, mythau, crefydd, gwleidyddiaeth, athroniaeth a diwylliant y Groegiaid a’r Rhufeiniaid. Y nod yw rhoi dealltwriaeth fanwl i’r myfyrwyr o’r byd hynod o ddiddorol yma ac i werthfawrogi ei ddylanwad enfawr. Nid oes angen gwybodaeth flaenorol wrth ddewis y pwnc ar gyfer Safon Uwch. Byddwn yn cynnwys llawer o bobl a digwyddiadau enwocaf Gwlad Groeg a Rhufain, gan gynnwys Rhyfel Caerdroea, Oidipos, Cesar, Awgwstws ac Antony a Cleopatra. Yn ystod eich astudiaethau, byddwn yn eich annog i feithrin meddwl beirniadol a sgiliau dadansoddi i wneud synnwyr o’r digwyddiadau a’r personoliaethau hyn. Byddwch yn ceisio ystyried diwylliant sy'n delio â rhai agweddau sylfaenol o fodolaeth ddynol mewn ffordd wahanol iawn, a hynny ar lafar ac yn ysgrifenedig. Dylai hyn fod yn werth chweil ac yn werthfawr.

UNED UG 1 - Byd yr Arwr (HOMER, YR ODYSEIA)
Faint fedrith dyn ei ddioddef oherwydd ei gariad at ei wraig a’i gartref?
Mae’r Odyseia yn arwrgerdd enwog sy’n ymdrin â myth Groegaidd. Ystyrir gwaith Homer fel man dechrau holl lenyddiaeth yr henfyd ac mae astudio ei chwedlau am dduwiau Gwlad Groeg ac anturiaethau arwyr fel Odysseus, Achilles ac Agamemnon, yn ein galluogi i ystyried arferion a systemau gwerthoedd Gwlad Groeg. Byddwn yn ystyried sut mae Odysseus y prif gymeriad yn dygymod â’r llu o sialensiau a osodir iddo, a’i ystyried ef ac eraill yn yr arwrgerdd, trwy eu gweithredoedd a’u hymddygiad.

UNED UG 2 - Diwylliant a’r Celfyddydau (Trasiedi Groegaidd a Chomedi mewn cyd-destun)
Pa mor sicr yw cyflawniadau mawr dyn?
Mae Trasiedi Groegaidd yn eich cyflwyno i’r cynyrchiadau dramatig mwyaf pwerus a berfformiwyd erioed. Mae themâu dramâu Sophocles a Euripides yn parhau i atseinio heddiw ac yn gyfanfydol. Mae Oedipws y Brenin yn delio gyda themâu pŵer a balchder; Bacchae gyda’r duwiau a’u pŵer. Mae’r holl ddramâu trasig yn gofyn cwestiynau sylfaenol ynghylch bodolaeth ddynol a phrofiad.

UNED UG 3: Byd yr Arwr (Epig Romanaidd)
Ydy rhyddid yn bris werth ei dalu am heddwch?
Mae’r Epig Romanaidd yn canolbwyntio ar ymerawdwr cyntaf Rhufain: Awgwstws. Mae’n enwog am ddod â heddwch i Rufain, ond mae’r digwyddiadau sy’n diffinio’r ‘Oes Awgwstaidd’ yn rhai o’r rhai mwyaf cofiadwy mewn hanes. Llofruddio Iŵl Cesar, Antony a Cleopatra, ymgyrchoedd Hannibal yn erbyn yr Ymerodraeth Rufeinig; dyma beth wnaeth ddiffinio’r cymeriad Rhufeinig. Byddwn yn canolbwyntio ar gerdd epig Virgil ‘Yr Aeneid’.

UNED AG 4: Democratiaeth a’r Atheniaid
Bedd oedd yn radical ynghylch cymdeithas Athenaidd?
Byddwn yn edrych ar sut mae democratiaeth wedi treiddio i mewn i hunaniaeth Athenaidd, sut y’i dathlwyd a’i ddelfrydoli ond hefyd sut cafodd ei feirniadu. Gall y cysyniad o arweinwyr poblogaidd sy’n camarwain y bobl, neu’n rhoi iddynt beth maen nhw eisiau yn hytrach na beth maen nhw ei angen, a’r cyhoedd â hawl i bleidleisio sydd efallai ddim yn hysbys ynghylch materion, yn atseinio hyd heddiw. Yn olaf byddwch yn astudio darnau o gomedïau Aristophanes, y gall ei feddwl craff a dychan ddal gyfareddu cynulleidfa fodern heddiw.